Kiến trúc sư Jean Nouvel – “Phù thủy ánh sáng” tài ba của nước Pháp
Kiến trúc sư (KTS) Jean Nouvel là công dân vinh dự thứ 02 của Pháp được nhận giải thưởng Prizker danh giá. Ông được mệnh danh là “phù thủy ánh sáng” với những công trình ấn tượng, tận dụng ánh sáng tự nhiên để khơi lên cái hồn cho những tòa nhà.
1. Tiểu sử KTS Jean Nouvel
KTS Jean Nouvel sinh ngày 12/08/1945 tại thành phố Fumel, Pháp. Do cha mẹ đều là nhà giáo, vậy nên, ông được cha mẹ định hướng, “phác họa” nghề nghiệp từ rất sớm.
Sự nghiêm khắc trong phương pháp giáo dục của gia đình đã tạo đòn bẩy cho những tiềm năng của vị kiến trúc sư này bung nở hết mức. Tuy nhiên, ông đã không đi theo con đường giảng dạy. Bởi điều này với ông thật quá khó khăn, bị áp đặt, không thỏa mãn được đam mê của bản thân.
Jean Nouvel từng học tại trường Mỹ thuật Paris (École des Beaux-Arts Paris) với ấp ủ trở thành một họa sĩ. Tuy nhiên, cha mẹ ông lại phản đối, khiến ông phải đăng ký khóa học kiến trúc sư để ổn định tạm thời. Và không ngờ, đây chính là cơ duyên khiến cuộc đời của Jean Nouvel bước sang một trang mới.
Khi nghĩ lại về quyết định đó, ông vẫn luôn mỉm cười mãn nguyện và cho rằng “hóa ra đó lại là một sai lầm tốt đẹp”.
Trong quá trình đi học, Jean Nouvel giữ chức trợ lý cho kiến trúc sư Paul Virilio và Claude Parent. Ông cũng là thành viên sáng lập ra tổ chức Syndicat de l’Architecture và phong trào Mars 1976.
2. Phong cách kiến trúc của kiến trúc sư Jean Nouvel
Jean Nouvel được ví như “phù thủy ánh sáng” bởi khả năng tận dụng ánh sáng tự nhiên tài tình. Với trên 200 công trình tầm cỡ, ông đã đưa tên tuổi của mình vượt xa nước Pháp và được công nhận trên toàn thế giới.
KTS Jean Nouvel có tư duy nguyên bản và vô cùng đặc biệt. Với biệt tài cô đọng, biến đổi cảnh quan thành hình thái kiến trúc, ông đã tạo nên sự kết nối nhịp nhàng giữa môi trường tự nhiên với kiến trúc nhân tạo. Do vậy, những công trình của vị kiến trúc sư tài ba này không hề đi theo lối mòn.
Tùy thuộc vào đặc điểm của tự nhiên và môi trường xung quanh, mà ông sẽ chắt lọc được những đặc điểm nổi bật để ghép vào công trình của mình. Theo đó, hàng trăm cảnh quan sẽ tạo được hàng trăm công trình khác nhau.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa phong cách nghệ thuật của ông không có tính đặc thù riêng. Dễ thấy nhất là những công trình của KTS Jean Nouvel là sự chơi đùa với ánh sáng mang đầy tính nghệ thuật.
Những mặt nhà lấp loáng như kim cương. Những ô cửa cắt khoét táo bạo nhằm tạo ra những cơn mưa ánh sáng. Những facade tinh xảo tuyệt mỹ với đường viền “ren” kim loại xếp chồng. Tất cả đều là dấu ấn rất riêng của Jean Nouvel.
3. Một số công trình nổi tiếng của KTS Jean Nouvel
3.1. Tòa nhà Viện nghiên cứu thế giới Ả Rập (IMA) tại Paris
Đây là một công trình đa năng đưa tên tuổi của Jean Nouvel đi khắp thế giới và đem lại danh xưng “phù thủy ánh sáng” cho ông. Công trình này vừa là thư viện, bảo tàng, vừa là một nhà hàng ẩm thực nhìn xuống xung quanh thành phố tráng lệ Paris.
Tòa nhà có mặt tiền vô cùng ấn tượng với những ô cửa đóng mở theo giờ, mang hình dạng màn che sao gỗ Moucharabieh đặc trưng của người Ả Rập. Toàn bộ mặt phía Nam được ghép lại bằng 240 ô Moucharabieh, tạo nên mảng hoa văn khổng lồ bên ngoài.
3.2. Bảo tàng Louvre Abu Dhabi
Đây là công trình mang hình dáng của một chiếc dù nổi trên mặt nước, với phần vòm mái có họa tiết chồng chéo cùng ô hở mắt cáo cực kỳ ấn tượng.
Phần kết cấu bên trong cũng rất độc đáo khi được KTS Jean Nouvel sử dụng ứng dụng kỹ thuật điều hòa không khí thụ động của người Ả Rập. Những bể nước được bơm đầy xung quanh tòa nhà không chỉ tạo hiệu ứng nổi bồng bềnh bên ngoài, mà còn giúp duy trì không khí mát mẻ bên trong.
3.3. Tòa nhà 100 11th Avenue tại thành phố New York
Công trình này được biết đến với sự chuyển đổi màu sắc lạ mắt theo thời gian trong ngày, nhờ những ô kính phản quang dày đặc. Ban ngày tòa nhà có màu vàng nắng, chiều tà thì có màu đỏ của hoàng hôn và dần chuyển xanh than khi màn đêm buông xuống.
3.4. Tòa nhà Torre Aqbar tại Barcelona
Tòa Torre Aqbar được lấy cảm hứng từ các hình dáng một mạch nước phun lên không trung và các ngọn núi của dãy Montserrat. Tòa nhà có 38 tầng lầu (4 tầng ngầm) với diện tích sàn là 30.000 m² và chiều cao là 144,44 m.
4. Một số thành tựu đạt được của KTS Jean Nouvel
- Giải Aga Khan cho Kiến trúc.
- Năm 2005: Giải Wolf trong Nghệ thuật.
- Năm 2008: Giải Pritzker.
Mong rằng bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về kiến trúc sư Jean Nouvel. Quan trọng hơn cảm nhận phong cách kiến trúc ngập tràn ánh sáng và màu sắc của ông.
Phương Nguyễn
